Circuswereld Forum

Ondanks mijn 47 jaar, ben ik denk ik één van de weinigen op dit forum die de sfeer van ECHT circus nog kent.
Mijn allereerste ervaring dateert uit geloof ik 1977.
Eerder heb ik op dit forum een verhaal geschreven over Circus Holiday en haar besmetting jegens mij, het circus voor altijd in mijn hart te sluiten.
Maar na interne beraadslaging binnen mijn geestelijk nog steeds onvolwassen brein borrelden laatst toch nog eerdere herinneringen naar boven.
Het is 1977 of 1978. Ik ben een broekie van elf/twaalf jaar en wandel met mijn veel te wijde ribbroek met appel op linkerknie en zwarte dropmond door Petten. Petten is een klein plaatsje in de kop van Noord Holland en wij zijn daar op visite bij mijn Tante Ans. Op het veldje in het centrum staan vier oude vrachtwagens, een paar aanhangwagens en zes kleine Kip caravans. De naam van het circus: Charivari.
Kinderen mochten meehelpen met de opbouw dus ook ik besloot de handen uit de mouwen te steken. Een voor mij toentertijd reusachtige tweemaster tent stond in enkele uren. Wat ik me nog weet te herinneren? Niet veel. Een paar ponny’s en een man met baard die vuur spuwde. Oh ja, ook nog een fiets balans act. De meeste indruk maakte de kleine zigeunervrouw in de Kip caravan die zich aan het klaarmaken was voor de voorstelling. Veel te dikke schmink en veel te lange oogschaduwlijnen staan mij voor de geest. Ook de prachtige posters de lantaarnpalen zie ik nog helder voor mij.

Datzelfde jaar of in die geest, mocht ik van mijn ouders naar Circus Mikkenie in Beverwijk. Het enige wat ik mij daar nog van herinner zijn de loslopende panter van Italiaanse Zamperla familie en de rij voor de tent. Vage flitsen uit het verleden dus.
De echte herinneringen dateren vanaf 1980 zoals ik eerder heb beschreven.

Circus was toen heel anders.
Ten eerste mocht er nog veel meer als nu. Als het circus kwam stond de stad vol borden. Op elk kruispunt vier stuks.
Er waren nog volop dieren aanwezig en dat is het enige aspect waarom circus circus heet. Anders is het show of varíeté.
Een belangrijk aspect is zeker ook dat mensen nog niet verzadigd waren als het gaat om vertier. Men keek de ogen uit als een fakir zijn mes in zijn keel deponeerde en er werd oh en ah geroepen bij de binnenkomst van twee olifanten.
Het was gezellig in die tijd.

Nu, nu we verwent zijn met mega theater producties en giga festivals vallen we niet meer van de houten tribuneplank bij het zien van een zeeleeuw met bal op zijn neus.
Slechts kinderen tot een jaar of acht beleven de echte speciale belevenis nog en (neem mij niet kwalijk) wat mij opvalt: allochtonen die dat in hun land nog nooit hebben meegemaakt zie ik vaak aandachtig de circusvoorstelling beleven.
Volwassen mensen doen vaak lacherig over circus behalve als het om het bedrijfsuitje gaat richting cirque du Soleil. Bij dit laatste is alles aanwezig behalve circus. Wel een speciale ruimte voor bedrijf huppeldepup maar geen paarden. Wel klaarstaande glazen champagne op kosten van de baas maar geen zand in de manege. Ik ga niet zeggen of Soleil goed is of niet want goed is het zeker. Maar er is veel op aan te merken. De toegangsprijzen worden kunstmatig hoog gehouden om heel veel korting te kunnen geven aan groepen en dan TOCH NOG te verdienen. Oplichting dus, en daar houdt ik niet van. Maar ja, het is een bedrijfsfilosofie bedacht in Canadese kantoren.

Nee, geef mij maar Krone, Cassartelli, Charles Knie, Arlette Gruss etc.
Helaas zijn vele mooie circussen verloren gegaan. Bedrijven als Busch Roland, Barum, Fliegenpilz en in Nederland Mullens, Royal en Mikkenie konden het niet winnen van de huidige ondermaatse cultuur.
Grote shows maar…zonder hart en uitgekiende reclamestrategieën waarbij het volk een loer wordt gedraaid zijn de pijlers waarop gedraaid kan worden.

Iedereen doet het op zijn eigen wijze. Een vlinder kan niet sjouwen en een karrenpaard niet zweven, het is maar hoe je wilt beschouwen, het is maar hoe een mens wil leven.
Maar neem van mij aan dat over pakweg vijftien jaar een normale kerel van twintig niet eens meer weet wat een drumstel is. Laat staan het zien van een paar glanzende tijgers die in een stalen kooi tezamen met een stoere vent sensatie maken. We staan aan het einde van een tijdperk en dan heb ik het niet alleen over circus.

Maar ondanks mijn 47 jaar blijf ik mij hard maken voor kwaliteit en eerlijkheid. Ik zal nooit meedoen aan commercieel gerotzooi en zal het altijd opnemen voor de hardwerkende vergeten circusdirecteur die met weinig middelen, in weer en wind zijn tent opbouwt en om tien uur in de ochtend nog steeds in de illusie is dat er om vier uur een rij van achthonderd mensen staan. Elke dag opnieuw.

Mooi verhaal. Ik wil even reageren over het stukje waarin je verteld over reclameborden, en wel dat er wel een stuk of 4 op 1 kruispunt stonden,
en er dan in een middelgrote stad wel 200 tot 500 en in een grote stad wel 1000 borden werden gezet.
Dat reclamebordje is zover ik weet uitgevonden door de circussen, en is het dan ook belachelijk dat gemeenten de circussen op gelijke voet stellen
met andere evenementen, en de circussen dus zwaar precario moeten betalen, en in sommige gemeenten zelfs een lokaal bedrijf moet inhuren
omdat die het alleenrecht hebben, en vind ik dat er dus voor circussen een uitzondering gemaakt moet worden, en er gewoon weer 200 tot 1000 borden, gratis en voor niets moeten kunnen staan, want dat hoort bij het circus.
Verder heb ik zelf ook een tijdje reclame gemaakt, en dat was wel eens lachen geblazen, want zo stond ik ooit in amsterdam
een pishok dicht te plakken ( ja toen kon je nog wildplakken) en daar kwam een een of ander gemeentefiguur met het schuim op z'n lippen
een tirade afsteken van dat mag niet, en dit en dat, bla bla, en toen ging ik er een slapstick mvan maken door gewoon door te gaan met plakken terwijl die kerel uit z'n dak ging, en daarbij sopte ik de bezem nog eens flink in de lijmemmer en zwaaide daar dan zo mee rond dat ook die kerel helemaal onde de lijm zat, en die toen de aftocht blies, en toen hoorde ik ineens een applaus dat van een terrasje afkwam waar een hoop cafébezoekers heel dat tafereel had meegekregen, en die hebben hun eigen kapotgelachen, en boden ze ons een biertje aan omdat ik die
gemeentefiguur helemaal onder de lijm gesopt had. Dat waren dan ook nog eens tijden.

Wat een heerlijk verhaal en wat een heerlijk tijd voor circussen. Heb het jammer genoeg niet meegemaakt

Beste Yoshi,

Volgens mij ben jij zo'n jong ding wat ik vroeger ook was.
Als er circus in de buurt is (of verder) lekker rond hangen. Besmet voor altijd.
Ik volg jou berichtjes al een poosje dus weet dat je geen eendagsvlieg bent.
En...je bent bijna altijd positief. Heerlijk.

Je schrijft dat je het jammer vind dat je die tijd niet hebt meegemaakt.
Ik ga je gerust stellen.
Er is veel verloren maar er is ook nog veel.

In Nederland mag niet veel meer maar ga eens naar Italië. Daar wordt om met de woorden van circusfan te spreken vaak nog wel wild geplakt en de stad waanzinnig vol gezet met borden. Ook in Duitsland (wordt wel steeds minder) zijn er nog genoeg plaatsen waar volop reclame gemaakt mag worden om maar te zwijgen van Oostblok landen.
Mijn vrouw is Bulgaars en wij gaan dan ook regelmatig naar Bulgarije. Ook daar zitten de bushaltes volgeplakt.

En...twee jaar terug was ik enkele keren bij Renz Berlin. Naast hun volledig zelf ingevulde programma hadden zij Sascha Phren's roofdieren en...een live orkestje van 3 personen.
Het orkestje speelde heerlijke nostalgische nummers en de sfeer deed mij toch een beetje denken aan vroeger bijvoorbeeld Arnold Renz of Mikkenie. Een paar goede variéténummers toevoegen en...ze waren er geweest.
Ook de wijze van opstellen van het circusterrein was geheel volgens de oude traditie.
Alles schots en scheef en een toiletwagen waar je zelfs je schoonmoeder niet naar toe wilt sturen hoewel ik er zelf heerlijk geplast heb.
Maar dat komt dan weer door de nostalgische gevoelens.
Ik weet het niet zeker maar misschien heb ik tijdens het kijken en luisteren wel een traan van melancholie gelaten.
Het is er dus nog steeds.

Het is maar waar je zin in hebt.
De ene keer vindt ik het heerlijk om pontificaal gekleed naar Carré te gaan en een dag later zit ik met mijn gescheurde spijkerbroek op de tribune van circus Renz Berlin.
Soms heb ik zin in een prachtig georganiseerde show en soms geniet ik van een ongeorganiseerde puinhoop met passie.
Tegendraads als ik ben, man met vele smaken, voor alles is een plek en een tijd.

Vroeger was het onderling ook veel gezelliger bij een circus, want we hadden wel een tv, maar de ontvangst was 3x niks met
je sprietje op dak, dus keken we nagenoeg nooit tv, en zaten we bij elkaar. Muziekje aan, flesje wijn, flesje bier en een hoop
gezelligheid was de gewoonste zaak vd wereld. Als ik dan nu artiesten spreek, klagen ze allemaal dat die gezelligheid compleet
weg is, want na de voorstelling is het snel omkleden, eten en de schotel goed zetten, ramen en deuren potdicht en ieder voor zich.
Ik zou dan ook voor geen goud meer met een circus op reis willen, en hadden ze dan ook nooit die rotte schotel moeten uitvinden.