Circuswereld Forum
https://www.circuswereld.nl/phpBB3/

Litho's, de eerste circusaffiches van drukkerij Friedlander
https://www.circuswereld.nl/phpBB3/viewtopic.php?f=26&t=10543
Pagina 1 van 1

Auteur:  Hugo [ vr jul 31, 2020 9:48 pm ]
Berichtonderwerp:  Litho's, de eerste circusaffiches van drukkerij Friedlander

In de woordenslang noemde ik een aantal weken geleden het woord litho. Een woord wat in vroegere tijden veelvuldig gebruikt voor circusaffiches. Hier reageerde Didier als volgt op, citeren lukt niet overigens maar dat is een ander verhaal:
Dat geldt volgens mij ook voor het woord litho.
Een litho is een ander woord voor een steendruk, en in wat voor woordenboek of encyclopedie dan ook is maar de geringste verwijzing naar HET CIRCUS te vinden!

Ik ben na mijn verhuizing en het uitpakken van mijn dozen met circusboeken en dergelijke, het boekje Het beste van Best tegengekomen. Het boekje is geschreven door Dick H. Vrieling en is een uitgave van Bijzondere Collecties. Bovendien wilde ik eens uitzoeken waar die naam Litho's dan vandaan kwam.
Het boekje gaat over de unieke circuscollectie van Jaap Best. Jaap Best was een circusvriend uit Alkmaar die zijn droom achterna gegaan is en o.a. bij de Circussen Strassburger en Williams gewerkt heeft als administrateur. Jaap was daarnaast een tijdlang redactie van De Piste, uitgave van de Club van Circusvrienden Nederland, schreef in 1971 het boekje 70 jaar Circus in Nederland, maar was bovenal een verwoed verzamelaar.
In het Hamburgse Saint Pauli begon AdolpH Friedlander in 1872 een drukkerij. Deze drukkerij groeide in de loop der jaren uit tot de grootste lithografische drukkerij voor circussen, kermisattracties, variete's en individuele artiesten. De opmerking van Didier over steendruk is volledig terecht. Maar pas vanaf de jaren 20 van de vorige eeuw ging men over op het drukken vanaf zinkplaten. Maar voor die tijd ging het dus inderdaad over litho's.
Het unieke van de affiches van Friedlander is dat er 9000 affiches van de in totaal 9045 gedrukte affiches genummerd zijn.
Daarbij waren het veelal affiches die uit meerdere vellen bestonden. Sprake van een plakverbod was er toen zeker niet. Friedlander raakte zo enthousiast over het circus dat beide zonen zelf circussen hebben georganiseerd, o.a. in onder de naam Circus Maxo is er nog in het Circustheater in Scheveningen opgetreden. Echter de Joodse familie Friedlander moest in de Nazi tijd haar activiteiten stopzetten.
De collectie van Jaap Best is na zijn overlijden in 2002 eerst naar het Teylers Museum gegaan en in 2016 overgedragen aan Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Andere grote circusverzamelingen worden hier ook beheerd.
Op de site circusmuseum.nl zijn er diverse affiches uit vroegere tijden te zien. Affiches die ook een beeld geven van de wijze waarop het circus zich in de loop der jaren ontwikkeld heeft.

Auteur:  Circusboy [ za aug 01, 2020 11:17 am ]
Berichtonderwerp:  Re: Litho's, de eerste circusaffiches van drukkerij Friedlander

Waarvoor uitpakken na een verhuis al niet goed is,
mooi verhaal!

Auteur:  heuvels [ za aug 01, 2020 1:22 pm ]
Berichtonderwerp:  Re: Litho's, de eerste circusaffiches van drukkerij Friedlander

Er zijn aardig wat circuslitho's terug te vinden

https://www.google.com/search?q=circus+ ... NL890NL890

Auteur:  Didier [ za aug 01, 2020 7:12 pm ]
Berichtonderwerp:  Re: Litho's, de eerste circusaffiches van drukkerij Friedlander

Inderdaad, erg leerzaam.

Ik wil geen poging doen mijn toenmalige reactie goed te praten, maar tussen de regels door is dat toch enigszins te lezen.

Het ging mij er niet om te ontkennen dat die beroemde circusposters, waarvan ik een deel ook wel ken, litho's waren.
Maar op zich is een litho een drukvorm, niets meer en niets minder.
En alle ooit gedrukte litho's houden niet automatisch verband met het circus.
Sterker nog: de meeste zelfs totaal niet.

Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor het in het eerste verhaal voorkomende woord FOTO'S, want die waren er in de collectie nog veel meer.
Natuurlijk waren dat circusgerelateerde afbeeldingen, maar daardoor vallen nu eenmaal niet alle foto's ter wereld onder de noemer Circus.

Heuvels verwijst dan ook terecht voor afbeeldingen naar Circus Litho's.
Wanneer je uitsluitend naar LITHO'S verwijst kom je het circus vervolgens niet eens afgebeeld tegen!

Hoop met name van Hugo dat hij dit nuanceverschil begrijpt.
En anders hebben we het er nog weleens over.....

Pagina 1 van 1 Alle tijden zijn UTC+01:00
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Limited
https://www.phpbb.com/