Circuswereld Forum

Het Festival Circolo is weer neergestreken in het Spoorpark in Tilburg (vlakbij Centraal Station). Een groot aantal gezelschappen verzorgt de komende week (18 tot en met 27 oktober) voorstellingen van contemporain (ofwel niet-klassiek) circus. Helaas zijn de voorstellingen van het Belgische circus Ronaldo reeds uitverkocht. In het algemeen loont het te reserveren voordat je afreist, en even de trailers te bekijken voordat je boekt. Sluit de voorstelling aan op je smaak en verwachtingen? En zijn er nog tickets? Net als voorgaande jaren speelt de Tilburgse circusacademie (en haar alumni) een grote rol. Meer informatie is hier te vinden:

https://festivalcircolo.nl/

Gisteren de eerste twee voorstellingen bezocht, waaronder Sustained van Alice Davies, die ook sprak op het circussymposium van Studium Generale op de Tilburgse universiteit. Zowel tijdens die studiemiddag als na afloop van haar contemporaine (en sierlijke) voorstelling sprak ze haar belangstelling uit voor het klassieke circus. Daarvoor zag ik Mentir lo Mínimo van Alta Gama. Een vrolijke voorstelling van twee acrobaten op een fiets. Die was bijzonder toegankelijk en zou zo passen in een klassiek circus. Een van de acrobaten was aan de mollige kant en grapte tegen het publiek: "Wij dikke mensen hebben allerlei voordelen. We zijn warmer in bed, leuker om te knuffelen en eten wat we lekker vinden. In plaats van te chagrijnen boven een bak groenvoer omdat we moeten afvallen."

Top, dat ook deze humor erbij komt!

Na een rustdag op maandag was het vandaag mogelijk om vijf voorstellingen op een rij te zien. De circusacademie speelt een glansrol op het festival met een fraaie (gratis) voorstelling van de tweedejaars bij de ingang van het park, en met Taste of Talent waarin verschillende derdejaars studenten hun kunsten tonen. Erg mooi om te zien dat zij bij hun individuele en gezamenlijke projecten voor een toegankelijke vorm kiezen, die zowel liefhebbers van het klassieke als moderne circus zal aanspreken. Knappe tricks en grappen wisselen elkaar af. Woensdag (23-10) is Taste of Talent weer te zien. Houd in gedachten dat deze uit twee verschillende delen bestaat: Fresh en Sweet. Heel sierlijk is Henrike Lechlers flying pole act in Bridges, waar studenten van verschillende disciplines (zoals dans en circus) optreden. Na afloop van haar voorstelling was ze zichtbaar blij en geroerd door de complimenten van alle bezoekers.

Van Taste of Talent vond ik the editie 'Sweet' de meer toegankelijke. Ik vermoed dat deze ook liefhebbers van het klassieke circus het meeste zal aanspreken. 'Fresh' (die later op de dag wordt gespeeld) is wat abstracter van aard, ook al merkten twee artiesten op 'het gaat er niet om dat je alles doorgrondt en begrijpt - heb gewoon plezier met de voorstelling'.

Hierbij nog een foto van de fraaie facade van Ronaldo.

Bijna iedere dag voeren de tweedejaars studenten van de circusacademie de voorstelling Sola op. Naar mijn smaak is dit contemporain circus op zijn best: aansprekende muziek, een hoog tempo, veel acrobatiek en een fraai samenspel waarbij zoveel gebeurt dat je niet weet waar je moet kijken. Hoe vaak je de voorstelling ook ziet, iedere keer ontdek je iets nieuws. Of wordt de show na ieder optreden nog iets mooier gemaakt?

Nog even terugblikkend en inzoomend op Taste of Talent Sweet: de act van Mimi en Emilie als twee huisvrouwen die besluiten dat het circusleven hen meer aanspreekt dan afstoffen en schoonmaken, was dolkomisch en zou in een klassiek circus prima op zijn plaats zijn. De acrobates halen knappe capriolen uit op de vloer en in de trapeze - mét een baby. Wees gerust, de baby was een pop, al merkten verschillende bezoekers tegen de directrice van de circusacademie op "Ik zou ze niet als babysit vragen." Haar goedlachse reactie: "Gelukkig hebben ze weer andere talenten."

Fred en Sara met 'Stuck with you' - de acrobaten zaten met klittenband aan elkaar - waren tijdens een vorige editie te zien met het groepsoptreden in de Remise. Deze voorstelling draait om de rivaliteit tussen tweee acrobaten annex jongleurs die door de klittenband - en misschien hun persoonlijkheden ? - niet goed van elkaar los kunnen komen. Fred heeft de kostuums zelf ontworpen en beide artiesten hebben merkbaar plezier in hun voorstelling. Het publiek evenzeer.

Veronica en Julia zijn aan elkaar verbonden met de draad tussen hun hoepels. Ook zij waren vorig jaar te zien op Circolo met de groepsvoorstelling, en ze hebben sindsdien hun eigen act verder ontwikkeld. De draad tussen hun hoepels is niet het enige dat hen bindt; de artiesten hebben elkaar echt artistiek gevonden en zullen waarschijnlijk in de toekomst nog meer samen optreden. Mooi om te zien dat zij en de andere studenten deze middag een stijl hebben gevonden tussen het klassieke circus en het contemporaine. En misschien nog wel iets dichter bij het eerste dan het laatste.

Op de laatste vrijdag van Circolo heb ik drie abstractere voorstellingen bezocht, om te beginnen met Meander, waar vijf jonge artiesten met knappe acrobatiek en dans een verhaal vertellen dat door iedere bezoeker op een eigen manier geïnterpreteerd kan worden. De artiesten zijn getalenteerd en de acrobatiek is fraai. Tegelijkertijd zou de voorstelling bij mij sterker een snaar geraakt hebben met andere, meer krachtige muziek.

Dans l'Espace van Un Loup pour l'Homme wekte meteen mijn nieuwsgierigheid, omdat dit gezelschap uitgebreid ter sprake kwam tijdens een symposium over het circus enkele jaren geleden in de Stadsschouwburg in Utrecht. De acrobaten worstelen met de zwaartekracht, het verstrijken van de tijd en de uitdagingen die zij zichzelf opleggen. De knappe voorstelling wordt ondersteund door rauwe live muziek.

La Chute des Anges is de voorstelling van een groot internationaal gezelschap die Circolo traditiegetrouw in de plaatselijke schouwburg programmeert. Net als de twee eerdere voorstellingen was La Chute van zeer hoog niveau, maar zal het tevens liefhebbers van contemporain circus waarschijnlijk meer aanspreken dan dat van klassiek. De voorstelling begint spookachtig wanneer acrobaten vanuit de duisternis neerdalen op het podium, om vervolgens een komische wending te nemen. Zo wisselt de voorstelling verschillende keren van toon. De acrobatiek is van hoog niveau en de getoonde beelden - de artiesten worden hard uitgelicht tegen een zwarte achtergrond - blijven zeker hangen.

Van het abstracte veerde het festival op de laatste zaterdag weer terug naar het klassieke circus met Ronaldo. Wat een heerlijke show! Deze was echt voor iedereen bestemd, ongeacht of je nu van het klassieke of het contemporaine circus houdt. De show vertelt de geschiedenis van een klassiek rondreizend circus, door de eeuwen heen, van 1842 tot heden. Van oprichting, wereldoorlog & bevrijding, Rock 'n Roll tot de jaren zeventig en tachtig. Zoals een nouveau voorstelling kent deze show geen spreekstalmeester, geen dieren (behalve twee mannen in een paardenkostuum) en geen losse acts van elk circa tien minuten; het is één doorlopende vertelling. Toch passeren alle vertrouwde acts - inclusief een clown met een rode neus en een Pierrot die elkaar met taarten bestoken - de revue. De show heeft zelfs een vleugje Renaissance dankzij de fraaie facade die aan het geliefde circus van Alberto Althoff doet denken. Vrolijke herkenbare muziek, de mogelijkheid terug in de tijd te gaan én alle klassieke nummers (van vuurspuwen tot clownerie) weer te zien- wat een feest!

In de positieve psychologie wordt de dankbaarheidsoefening gepromoot: mensen moeten daarbij iedere dag drie dingen opschrijven waar ze dankbaar voor zijn. Besef hoeveel moois en goeds je hebt. In mijn geval is dat Ronaldo, Ronaldo en Ronaldo. Ga dat zien! Het is goed voor je gezondheid.

Hier nog een trailer van Ronaldo:
https://youtu.be/fezBqv_TFqg

En een reportage over het werken achter de schermen:
https://www.youtube.com/watch?v=woUrn9OOGn8

Op de slotdag van Circolo werd traditiegetrouw de BNG Circusprijs uitgereikt, aan de artieste Alice Davies. Het juryrapport luidde:

"Alice Davies (27 jaar) laat zich zien als een maker met durf. Ze heeft het lef om in een totale beheersing haar kwetsbaarheid te tonen. Het levert een verstilde, meditatieve performance op die in een museum niet zou misstaan. Daarmee wist ze een volle circustent minuten lang muisstil te krijgen. Haar ambitie om te gaan werken met andere, niet getrainde lichamen op de trapeze maakt nieuwsgierig."

Ik heb Alice leerde kennen tijdens het circussymposium op de Tilburgse universiteit waar ze oprechte belangstelling toonde voor het klassieke circus.